Món ăn ngày Tết thường phản ánh nét đặc trưng văn hóa ẩm thực của từng vùng miền trong nền ẩm thực Việt Nam. Thường đòi hỏi sự chuẩn bị kỹ lưỡng và tôn trọng đối với các phong tục, truyền thống văn hóa. Chú ý rằng, ẩm thực ngày Tết không chỉ là việc thưởng thức các món ngon mà còn là cách thể hiện lòng biết ơn và tôn trọng đối với truyền thống văn hóa.
Nhắc đến Tết (hay Tết Nguyên Đán) là ngày lễ lớn và quan trọng nhất trong nền văn hóa Việt Nam, được tổ chức để đánh dấu sự chuyển giao từ năm cũ sang năm mới theo lịch âm lịch. Tết thường diễn ra vào cuối tháng 1 hoặc đầu tháng 2 âm lịch, tùy thuộc vào từng năm. Ngày Tết thường kéo dài từ một đến một vài ngày, nhưng một số nơi có thể nghỉ lễ lên đến một tuần.
Nhớ rằng, các món ăn cũng có thể thay đổi tùy theo vùng miền và sở thích cá nhân của mỗi gia đình.
Ý nghĩa về ngày Tết Nguyên Đán:
Là một trong những ngày lễ quan trọng nhất trong văn hóa truyền thống của nhiều quốc gia châu Á, trong đó có Việt Nam. Tết Nguyên Đán còn được gọi là Tết cổ truyền, Tết lịch Âm, hay đơn giản là Tết. Đây là dịp kỷ niệm năm mới theo lịch âm lịch và thường diễn ra vào ngày 1 tháng 1 âm lịch.
Tết Nguyên Đán thường kéo dài từ vài ngày đến một tuần, tùy thuộc vào các quốc gia và vùng miền. Trong suốt chu kỳ này, người dân thường thực hiện nhiều hoạt động truyền thống như cúng ông Công, ông Táo, làm lễ cầu an, thăm viếng gia đình và bạn bè, chuẩn bị và thưởng thức các món ăn truyền thống, trao lì xì, và tham gia các hoạt động vui chơi, lễ hội.
Là 1 dịp để gia đình quây quần, gặp gỡ, tôn vinh tổ tiên, và chúc mừng nhau một năm mới an khang, thịnh vượng. Nó cũng là thời điểm để thanh tẩy, đón nhận những điều mới mẻ và tích lũy năng lượng tích cực cho một năm mới. Tết Nguyên Đán là biểu tượng của sự đoàn kết, tình yêu thương gia đình và sự kính trọng với truyền thống và tổ tiên.
Khi Tết đến, những việc gì mà ta cần nên làm cho gia đình?
- Gia đình thường dành nhiều thời gian để làm sạch nhà cửa, cầu kỳ trang trí bằng hoa mai, hoa đào và các đèn lồng.
- Trong những ngày này, người Việt thường thăm hỏi, chúc Tết gia đình, bạn bè và người thân. Đây là dịp để tận hưởng không khí đoàn viên và tạo ấn tượng tốt đẹp cho năm mới.
- Một truyền thống quan trọng là việc trao tiền lì xì cho trẻ em và người có tuổi. Lì xì thường được đặt trong các phong bì đỏ để mang lại may mắn và tài lộc.
- Gia đình thường tổ chức lễ cúng tại các bàn thờ tổ tiên để tôn vinh ông bà, tổ tiên, và mong nhận được sự bảo hộ và phúc lành trong năm mới.
- Bữa ăn Tết thường gồm các món truyền thống như bánh chưng, bánh tét, nem nướng, thịt kho tộ, canh măng, canh bí ngô, và nhiều món ngon khác.
- Nhiều nơi tổ chức các lễ hội và sự kiện nghệ thuật dân gian để tạo không khí sôi động và vui tươi cho cộng đồng.
Tết Nguyên Đán là dịp quan trọng, mang theo nhiều ý nghĩa tâm linh và xã hội trong đời sống người Việt Nam. Những công việc này giúp tạo nên không khí Tết ấm áp và ý nghĩa, cũng như đảm bảo sẵn sàng cho một năm mới tràn đầy niềm vui và thành công.
Món ăn ngày Tết ở từng vùng miền khác nhau trên Việt Nam:
Các món ăn ngày Tết ở từng vùng miền tại Việt Nam thường có sự đa dạng và đặc trưng riêng biệt, phản ánh nét văn hóa, địa lý, và nguyên liệu ẩm thực đặc trưng của từng vùng. Mỗi miền có những món ăn đặc trưng, nhưng nói chung, tất cả đều tập trung vào việc tạo ra những bữa ăn ấm cúng, thể hiện lòng biết ơn và tôn trọng đối với tổ tiên, và mang đến may mắn, thịnh vượng cho gia đình trong năm mới. Các món ăn cũng thường được chọn lựa cẩn thận để phản ánh ý nghĩa tâm linh và văn hóa sâu sắc.
Dưới đây, chúng tôi dưới thiệu đến bạn các món ăn ở 3 vùng miền từ Bắc – Trung – Nam để bạn có thể hiểu rõ hơn về nên ẩm thực đa dạng của Việt Nam nhé!
Miền Bắc khi Tết đến thường ăn món ngon nào?
Ở Miền Bắc Việt Nam, trong dịp Tết, người dân thường chuẩn bị nhiều món ăn truyền thống để thưởng thức và chia sẻ với gia đình. Dưới đây là một số món ăn phổ biến ngày Tết ở Miền Bắc:
Bánh chưng và bánh giầy:
Bánh chưng và bánh giầy là hai món bánh truyền thống của người Việt trong dịp Tết. Cả hai đều có ý nghĩa tâm linh và là biểu tượng của sự đoàn kết, bền vững trong gia đình.
– Bánh chưng có hình dạng vuông, thường được liên kết với hình ảnh trời và đất, tượng trưng cho sự ổn định và đoàn kết gia đình. Màu xanh của lá chuối thường tượng trưng cho sự tươi mới và may mắn.
– Đối với bánh giầy thường có hình dạng tròn, tượng trưng cho sự tròn đầy, may mắn và trường thọ. Là biểu tượng của lòng biết ơn và sự tôn trọng đối với tổ tiên.
Giò lụa:
– Là một loại thực phẩm truyền thống Việt Nam, được làm từ thịt lợn, đậu hủ (đậu phộng), nước mắm, đường, tiêu,…. Món giò lụa thường có hình tròn và được cuốn trong lá chuối, tạo nên hình dáng đặc trưng. Đây là một món ăn phổ biến và được ưa chuộng trong các dịp lễ tết và tiệc cỗ. Thường được ăn kèm với bánh chưng, bánh giầy, hoặc ăn như một món nhẹ.
Xôi gấc:
– Được biết đến là một món ăn truyền thống Việt Nam, thường được chế biến trong dịp Tết Nguyên Đán. Món xôi gấc không chỉ ngon miệng mà còn có màu sắc đẹp mắt, tượng trưng cho sự may mắn, phú quý, còn chứa đựng nhiều ý nghĩa tâm linh và văn hóa.
Canh măng:
– Nhắc đến canh măng được ăn trong ngày Tết chắc nhiều người ngạc nhiên. Nhưng chúng là một món ăn truyền thống phổ biến trong các bữa cỗ Tết tại Việt Nam. Canh măng thường được chế biến từ măng, một loại rau củ phổ biến và thơm ngon.
– Canh măng mang đến hương vị tươi mới, ngon miệng mà còn là một món ăn giàu chất dinh dưỡng, giúp làm phong phú bữa ăn trong dịp Tết và đặc trưng cho món ăn ngày xuân.
Thịt nấu đông:
– Là một món ăn truyền thống Việt Nam được chế biến trong dịp Tết, hay còn được gọi là “mâm cỗ đón tết” để phục vụ trong các bữa tiệc lễ Tết Nguyên Đán. Đây là một món ăn chế biến từ thịt lợn, thông thường là thịt ba chỉ hoặc thịt vai, sau đó được chế biến và bảo quản để sử dụng trong suốt chuỗi ngày Tết.
– Có thể chế biến thịt bằng cách nướng, xào, hay luộc tùy thuộc vào khẩu vị cá nhân. Sau đó, thịt được bảo quản trong túi hút chân không hoặc bọc kín trong nước gia vị và để trong tủ lạnh để thịt “đông” hoặc bảo quản lâu dài.
Bánh đậu xanh:
– Bánh đậu xanh là một loại bánh ngọt truyền thống được làm từ đậu xanh, đường, dầu mỡ, và bột gạo nếp. Chúng không chỉ ngon miệng mà còn thể hiện sự truyền thống và ý nghĩa tâm linh trong các bữa tiệc Tết. Món ăn này thường được chia sẻ và thưởng thức trong không khí ấm áp và đoàn kết của gia đình.
Thịt gà luộc:
– Là một món ăn đơn giản và phổ biến, thích hợp cho nhiều dịp, bao gồm cả trong các bữa cỗ ngày Tết. Đặc biệt, trong mâm cỗ cúng giao thừa của nhiều gia đình miền Bắc. Thông thường, gà sẽ được ăn kèm với muối tiêu chanh hoặc các loại nước mắm ăn kèm. Món ăn này không chỉ nhẹ nhàng mà còn giữ được hương vị tự nhiên của thịt gà.
Chè kho:
– Là một món tráng miệng truyền thống đặc trưng của ngày Tết miền Bắc của Việt Nam, thường được chuẩn bị trong các dịp lễ tết và những dịp đặc biệt. Chè có vị ngọt thanh, thơm mùi dừa và đậu xanh, là một món tráng miệng truyền thống được nhiều người yêu thích trong dịp Tết và các dịp đặc biệt khác.
Món ăn ngày Tết của người miền Trung có gì khác biệt?
Ở Miền Trung Việt Nam, với khí hậu khá nóng và khắc nghiệt cho nên các món ăn trong dịp Tết thường phản ánh nét văn hóa, truyền thống và nguyên liệu ẩm thực đặc trưng của khu vực này. Dưới đây là một số món ăn ngày Tết phổ biến ở Miền Trung:
Thịt heo ngâm mắm:
∇ Để thưởng thức món ăn này, chúng cần 1 tuần để chuẩn bị các bước. Với công thức ngâm đơn giản như thịt heo hoặc bò, nước mắm, đường, tỏi, ớt,… sẽ cho ra thịt ngâm với vị chua chua, mặn mặn, cay cay ăn kèm với rau sống. Ta có thể ăn nóng hoặc nguội tùy thuộc vào sở thích cá nhân. Thường được dùng trong các bữa cỗ Tết, thưởng thức cùng với cơm trắng.
Món thịt heo ngâm mắm có hương vị đậm đà, thơm ngon, thường là một món ăn truyền thống được gia đình Việt ưa chuộng trong những dịp lễ Tết.
Bắp bò kho mật mía:
∇ Một món ăn phổ biến trong ẩm thực Việt Nam, là kết hợp giữa hương vị đặc trưng của bắp bò kho và ngọt tự nhiên từ mật mía, tạo nên một trải nghiệm ẩm thực độc đáo và đặc trưng.
∇ Bắp bò kho mật mía có thể được ăn kèm với cơm trắng hoặc bánh mì, làm món khai vị hấp dẫn và ăn khá ngon miệng.
Tôm chua:
∇ Là một món ăn truyền thống ngon miệng và phổ biến trong ẩm thực Việt Nam. Món tôm chua với hương vị mặn, ngọt, chua và cay là một món ăn rất thích hợp để thưởng thức trong các bữa tiệc, nhất là trong dịp lễ Tết.
∇ Trang trí tôm chua với lá chanh, lá ớt để tăng thêm vẻ đẹp và hương vị tươi mới. Ta có thể ăn kèm với cơm trắng hoặc bánh tráng cuốn.
Nem chua:
∇ Là một món ăn truyền thống Việt Nam, thường xuất hiện trong các dịp lễ Tết và được nhiều người yêu thích vì hương vị đặc trưng chua, cay, ngọt, và thường được làm từ thịt lợn.
∇ Nem chua có thể ăn trực tiếp sau khi lên men hoặc có thể chế biến thành các món khác như bún nem, bánh mì nem chua, hay ăn kèm với rau sống và nước mắm.
Tré:
∇ Được làm từ phần thịt da đầu của heo, các gia vị cần thiết và được nêm nếm rất vừa ăn cho ra món tré vừa lạ miệng và thơm nức. Được gói bằng lá chuối non hoặc lá lúa non, thường ăn kèm với các loại gia vị, xoài, cóc,…
∇ Tré là một món ăn truyền thống của người Việt, tré có thể ăn trực tiếp, thường ăn kèm với các loại gia vị như tỏi ớt, nước mắm pha, bún, bánh tráng và rau sống.
Củ cải kho thịt heo:
∇ Món củ cải kho thịt heo có phần khá giống với thịt kho trứng ở miền Nam. Chúng có vị ngon, đậm đà và thường là một phần quan trọng trong các bữa cỗ truyền thống của người Việt, đặc biệt là trong các dịp lễ tết.
∇ Phần thịt và củ cải sau khi kho, không quá nhừ mà lại khá đậm vị lại ăn với cơm trắng khá là bắt miệng.
Dưa món:
∇ Dưa món trong ngữ cảnh của ngày Tết thường là một món ăn truyền thống được chuẩn bị để làm phong phú bữa cỗ tết. Dưa món có thể là một hoặc một số loại dưa chua được ủ chua ngon, giòn và thơm. Món ăn này thường được dùng kèm với các món khác như thịt nguội, giò lụa, nem chua, bánh chưng, bánh tét, và các món khác trong bữa cỗ tết truyền thống.
∇ Mỗi gia đình có thể có cách làm dưa món riêng, tùy thuộc vào khẩu vị và truyền thống gia đình. Dưa món thường là một phần không thể thiếu trong các bữa cỗ Tết ở Việt Nam, đóng góp vào không khí ấm cúng và truyền thống của ngày lễ quan trọng này.
Gỏi Cá Trích:
∇ Được biết đến là một món ăn ngon và khá phổ biến trong ẩm thực Việt Nam ngày nay, thường được chuẩn bị trong dịp Tết để thêm phần đặc sắc và phong phú cho bữa cỗ tết. Không chỉ ngon mắt mà còn mang lại hương vị tươi ngon và đặc trưng của biển cả, là một sự lựa chọn tuyệt vời cho bữa cỗ Tết.
Những món ăn truyền thống này không chỉ mang đến hương vị ngon miệng mà còn là những biểu tượng của sự đoàn kết và tình cảm gia đình trong dịp Tết Miền Trung.
Miền Nam – vùng đất trù phú và các món ăn ngày Tết:
Ở Miền Nam Việt Nam, các món ăn trong dịp Tết thường mang đặc trưng riêng biệt, phản ánh nét văn hóa và địa lý của khu vực này. Dưới đây là một số món ăn ngày Tết phổ biến ở Miền Nam:
Bánh Tét:
» Bánh Tét có hình dáng tròn, dài, và thường được làm từ gạo nếp, đậu xanh, lá chuối, và thịt lợn. Là một món ăn truyền thống của người Việt Nam, thường được chế biến và ăn trong dịp Tết Nguyên Đán.
» Bánh có thể được ăn khi ấm, thường được ăn kèm với nước mắm pha và giúp tạo nên không khí ấm cúng, truyền thống trong bữa cỗ Tết. Không chỉ là một món ngon mắt mà còn là biểu tượng của sự may mắn và trọn đầy trong ngày Tết Nguyên Đán.
Canh khổ qua:
» Canh khổ qua không chỉ là món ăn dễ làm mà còn rất bổ dưỡng, đặc biệt là vào dịp Tết khi người Việt thường ưa chuộng các món canh truyền thống để có bữa cỗ phong phú và đầy đủ. Trong món canh này, chúng còn mang 1 ý nghĩa khá đặc biệt đó là cầu cho cái “khổ” ở năm cũ trôi qua đi và bắt đầu 1 năm mới đầy sự bình an, vui vẻ, thuận lợi và may mắn.
» Chắc ai cũng đã từng thưởng thức món canh khổ qua vì chúng có mặt hầu hết các gia đình người Việt. Khổ qua là món canh truyền thống, có vị ngon, bổ dưỡng từ khổ qua, giò heo, nấm, và rau sống. Có khá nhiều lợi ích tốt cho sức khỏe, thanh mát cho cơ thể, giảm mụn,…
Lạp xưởng:
» Một loại thực phẩm xúc xích truyền thống trong ẩm thực Việt Nam. Nó còn được biết đến với tên gọi khác như “lạp xưởng” khi được ăn kèm với xôi, hay “chả lạp xưởng” khi nó được cắt thành từng lớp dày và chả. Lạp xưởng thường được làm từ thịt lợn, thường là thịt ba chỉ, được cắt thành những lớp mảnh hoặc nhuyễn. Thịt sau đó được trộn với gia vị như nước mắm, đường, tiêu, tỏi, và một số gia vị khác để tạo ra hương vị đặc trưng.
» Màu đỏ của lạp xưởng tượng trưng cho sự may mắn và cát tường cho ngày đầu năm mới. Bên cạnh đó, lạp xưởng sau khi chế biến được cột lại và nhiều người liên tưởng thành xâu tiền mang đến tài lộc cho người thưởng thức chúng. Chính vì thế, chúng được dùng nhiều trong ngày Tết.
Gỏi cuốn:
» Là món ăn không chỉ cần Tết mới xuất hiện, thường ngày chúng cũng có mặt ở các cửa hàng bán cho khách hàng. Chúng được xếp vào các món ăn có trong ngày Tết vì khá dễ ăn và không hề gây ngán như những món khác. Gỏi cuốn là một món ăn nhẹ, phù hợp cho bữa cỗ Tết với sự tươi mới từ rau sống và sự ngon miệng từ các thành phần khác.
Củ kiệu tôm khô:
» Củ kiệu tôm khô là một món ăn truyền thống đặc sắc và thường được ăn trong các dịp lễ Tết để tạo sự phong phú cho bữa cỗ và mang lại may mắn cho gia đình.
» Với nguyên liệu 2 món đơn giản là củ kiệu vs tôm khô là sự kết hợp khi ăn rồi khá dứt ra. Củ kiệu được ngâm với đường, sẽ cho ra vị ngọt ngọt kèm với vị cay hơi hưng, được ăn kèm với tôm khô mặn mặn. Một món ăn chống ngán khá hiệu quả trong ngày Tết và để tăng thêm hương vị chúng thường được ăn kèm với bánh Tét hay thịt kho trứng,…
Mứt dừa:
» Mứt dừa là một loại mứt được làm từ cơm dừa (cùi dừa), bao gồm cơm dừa được cắt mỏng thành sợi và đường cát trắng, khi muốn trang trí cho đẹp người làm có thể trộn thêm màu thực phẩm vào hoặc các màu có trong tự nhiên (màu đỏ từ cà rốt, xanh lá từ lá dứa, xanh biển từ hoa đậu biếc, màu tím từ củ dền,…).
» Mứt dừa có nguồn gốc và được sản xuất nhiều vào dịp Tết Nguyên Đán ở Bến Tre. Cứ mỗi mùa mứt (từ đầu tháng 11 âm lịch đến cuối tháng 12 âm lịch hằng năm), người dân Bến Tre tổ chức sản xuất được khoảng 2.000 tấn mứt dừa để phục vụ cho người dân Việt Nam đón tết truyền thống.
Thịt kho tàu:
» Thịt kho hột vịt (còn gọi là thịt kho tàu hay thịt kho nước dừa) là một món ăn phổ biến tại miền Nam Việt Nam. Món ăn này có xuất xứ từ món thịt kho đậu du nhục (tiếng Trung: 豆油肉; bính âm: Dòuyóu ròu;) của người Phúc Kiến – Trung Quốc được du nhập vào Việt Nam, đặc biệt thường được chế biến để dùng trong các ngày Tết Nguyên Đán vì có thể làm sẵn, giữ được lâu ngày, nên tiện khi dùng bữa thì dọn ra hâm nóng ăn ngay với cơm không phải bận công nấu nướng trong khi vui Tết.
» Tại miền Bắc, món này được nấu không có nước dừa và trứng luộc.
Dưa giá:
» Dưa giá là một trong những nguyên liệu phổ biến được sử dụng trong nhiều món ăn ngày Tết ở Việt Nam. Dưa giá có hương vị tươi ngon, giòn giòn, và thường được chế biến thành các món ăn như gỏi cuốn, gỏi bưởi tôm thịt, hay món ăn truyền thống như mâm ngũ quả.
» Dưa giá không chỉ làm cho món ăn thêm hấp dẫn với hương vị giòn giòn, mà còn tăng thêm sự tươi mới và độ ngon của món ăn ngày Tết.
Những món ăn này không chỉ ngon miệng mà còn mang theo những ý nghĩa tâm linh, kết nối người dùng với truyền thống và văn hóa Miền Nam Việt Nam trong dịp Tết. Những ý nghĩa này không chỉ giúp tạo nên hương vị đặc trưng của bữa ăn Tết mà còn kết nối người thưởng thức với những giá trị tâm linh và truyền thống sâu sắc của văn hóa Việt Nam.
Tham khảo và tổng hợp các thông tin từ các web khác nhau.
Thông tin liên hệ:
Trang chủ: https://gicungco.com.vn/
Facebook: https://www.facebook.com/gicungcophaikhong
Twitter: https://twitter.com/GCungco
Linkedin: https://www.linkedin.com/in/gi-cungco-48839723b/
Instagram: https://www.instagram.com/gicungco9981/
Pinterest: https://www.pinterest.com/gicungco318/
Instapaper: https://www.instapaper.com/p/GCungco
