Phong tục ngày Tết là dịp kỷ niệm các lễ hội truyền thống, trong nhiều văn hóa trên khắp thế giới. Phong tục thường thể hiện những nét đặc trưng văn hóa, truyền thống, và niềm tin tôn giáo của mỗi quốc gia hoặc dân tộc. Những phong tục này thường phản ánh tinh thần đoàn kết gia đình, lòng biết ơn và hy vọng cho một năm mới an lành, phồn thịnh. Tuy nhiên, các phong tục có thể thay đổi tùy theo văn hóa và khu vực cụ thể.
Nguồn gốc về phong tục ngày Tết ở Việt Nam:
Các phong tục ngày Tết thường xuất phát từ lịch sử và truyền thống lâu dài của dân tộc. Những nghi lễ, nghi thức có thể có nguồn gốc từ các sự kiện lịch sử quan trọng, như cuộc chiến tranh, mùa màng, hay các sự kiện văn hóa. Cúng tổ tiên, thờ cúng các vị thần linh, và thực hiện các nghi lễ tâm linh thường là một phần quan trọng của ngày Tết. Nhiều quốc gia Á Đông sử dụng lịch Âm lịch, và ngày Tết thường được xác định theo lịch này. Ngày Tết thường liên quan đến các chu kỳ thiên văn và mùa vụ, có ảnh hưởng đến các hoạt động nông nghiệp và cuộc sống hàng ngày.
Các phong tục thường đi kèm với việc sử dụng các biểu tượng và linh vật mang ý nghĩa may mắn và phúc lợi. Ví dụ, trong nền văn hóa Trung Quốc, linh vật như gà, chó, hoặc linh vật của năm mới thường xuất hiện trong trang trí. Việc tụ tập, chia sẻ bữa ăn tất niên, và tặng quà lì xì là những cách thể hiện lòng quan tâm và đoàn kết trong gia đình và cộng đồng.
Mỗi quốc gia khác nhau, nhiều khu vực có những phong tục Tết độc đáo phản ánh bản sắc văn hóa và lịch sử của họ. Các nghi lễ này thường được truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác, giữ vững giá trị truyền thống và tạo nên sự đa dạng trong ngày lễ Tết trên khắp thế giới.
Tết Nguyên Đán hằng nay ở mỗi quốc gia khác nhau như thế nào?
Tết Nguyên Đán, hay còn được gọi là Tết, là 1 lễ hội quan trọng nhất năm trong nhiều nền văn hóa Á Đông, như Việt Nam, Trung Quốc, Hàn Quốc, và nhiều quốc gia khác. Tết Nguyên Đán thường diễn ra vào ngày đầu tiên của năm mới theo lịch Âm lịch, thường là tháng 1 hoặc tháng 2 của lịch Dương lịch.
Tết Nguyên Đán có ý nghĩa lịch sử và tâm linh, thường kết hợp giữa các nghi lễ tôn giáo và truyền thống dân gian.
Tết Nguyên Đán ở Việt Nam có gì đặc biệt?
Thường được diễn ra vào những ngày cuối tháng Chạp (tháng 12 âm lịch) và kéo dài trong khoảng một tuần đến mười ngày, tùy vào từng gia đình và khu vực. Không khí Tết bắt đầu trở nên sôi động từ cuối năm khi mọi người bắt đầu dọn dẹp nhà cửa, mua sắm và trang trí cho Tết.
Người Việt thường thực hiện lễ dọn dẹp nhà cửa vào cuối năm để loại bỏ tà khí, mang lại không khí mới cho năm mới.
Cây mai và cây đào là hai cây cảnh truyền thống không thể thiếu trong nhà, tượng trưng cho sự phồn thịnh và may mắn. Bánh chưng (ở miền Bắc) và bánh tét (ở miền Nam) là hai loại bánh truyền thống không thể thiếu trong bữa ăn Tết, thể hiện lòng hiếu thảo và biết ơn đối với tổ tiên.
Vào tối giao thừa, gia đình thường tụ tập, cháy pháo, và chào đón năm mới với mong ước may mắn và thịnh vượng.
Tặng lì xì (tiền lì xì) là một truyền thống, thường được người lớn trao cho trẻ em và người lao động để mang lại may mắn và tài lộc.
Đối với ngày Tết Nguyên Đán ở Trung Quốc:
Hay ta có thể gọi là Tết Nguyên Tiêu, ở Trung Quốc được gọi là Chūn Jié (春节), có những đặc điểm độc đáo và phong tục truyền thống khác biệt so với Tết ở Việt Nam.
Thông thường sẽ kéo dài trong khoảng 15 ngày, bắt đầu từ mùng 1 cho đến mùng 15 của tháng Giêng theo lịch Âm lịch. Như trong văn hóa nhiều nơi khác, người Trung Quốc cũng thực hiện lễ dọn dẹp nhà cửa để loại bỏ tà khí và chào đón không khí mới cho năm mới.
Chơi nén quả cầu (放鞭炮) là một phong tục truyền thống, tượng trưng cho việc xua đuổi tà ma và mang lại may mắn.
Trong suốt chuỗi ngày nghỉ Tết, có nhiều hoạt động giải trí như xem đèn lồng, múa lân, múa rồng, xem hội chợ và điều hành diễu hành.
Cúng tổ tiên là một nghi lễ quan trọng trong dịp Tết, thể hiện lòng biết ơn và tôn kính đối với tổ tiên. Gia đình thường chuẩn bị những món ăn ngon, bánh truyền thống và cùng nhau thưởng thức bữa tiệc Tết.
Trong dịp Tết, nhiều người Trung Quốc thường thăm chùa và ngôi miếu để cầu phúc và mang lại may mắn cho năm mới.
Tết Seollal ở Hàn Quốc:
Tết Seollal (설날) là ngày lễ truyền thống quan trọng nhất ở Hàn Quốc và là dịp để gia đình sum họp, tôn vinh tổ tiên, và chúc phúc cho năm mới. Được diễn ra vào tháng 1 hoặc tháng 2 theo lịch Âm lịch. Nó kéo dài từ mùng 1 đến mùng 3 của tháng mới.
Trước Tết, mọi người thường dọn dẹp nhà cửa, làm sạch sẽ để đón mừng năm mới. Họ cũng thường mua sắm, chuẩn bị thực phẩm và quà tặng cho gia đình và người thân. Và trong buổi sáng mùng 1 Tết, trẻ con thường thực hiện chũm ngôn, là hành động chúc Tết cầu mong sự phúc lợi và tình cảm tốt đẹp từ người lớn. Trong khi làm điều này, họ thường nhận lì xì từ người lớn.
Trong dịp Tết, người Hàn Quốc thường mặc trang phục truyền thống hanbok. Đây là bộ trang phục gồm áo dài và váy có các màu sắc truyền thống, thường là màu hồng, trắng, và xanh.
Đối với các ngày Tết tiếp theo, có nhiều hoạt động truyền thống như chơi trò Yunnori (một trò chơi dân gian), xem múa lân, và tham gia các lễ hội địa phương.
Nhật Bản có ngày Tết như thế nào?
Ở Nhật Bản, người dân không có một ngày Tết chính thức như các nước sử dụng lịch Âm lịch như Việt Nam hay Trung Quốc. Tuy nhiên, Nhật Bản có nhiều lễ hội và nghi lễ quan trọng vào thời điểm cuối năm và đầu năm mới.
Oshōgatsu (お正月) – Năm mới:
Oshōgatsu, hay còn được gọi là Năm Mới, là mùa lễ hội lớn nhất và quan trọng nhất ở Nhật Bản. Người dân thường nghỉ làm từ cuối tháng 12 đến đầu tháng 1 để tận hưởng không khí của Oshōgatsu. Mọi người thường dọn dẹp nhà cửa, thực hiện lễ cúng tổ tiên, và chúc mừng năm mới.
Hatsumode (初詣) – Lễ thăm chùa đầu năm:
Hatsumode là lễ thăm chùa đầu năm mới, nơi người dân đến cầu chúc và cầu may mắn cho năm mới. Các ngôi đền và chùa nổi tiếng như Senso-ji ở Asakusa, Tokyo thường thu hút đông đảo du khách và người dân địa phương.
Kadomatsu (門松) và Shimekazari (注連飾り):
Kadomatsu là một loại trang trí gồm cành cây matsu và những đối đứng nhau được đặt ở cổng vào nhà. Shimekazari là một loại trang trí treo ở cửa ra vào để chống lại tà ma và đem lại may mắn.
Otoshidama (お年玉) – Tiền lì xì:
Trong Oshōgatsu, trẻ em thường nhận được otoshidama, tức là tiền lì xì, từ các người lớn trong gia đình. Số tiền thường được đặt trong các phong bao đỏ đẹp mắt.
Tết Nguyên Đán không chỉ là dịp để chào đón năm mới mà còn là dịp để tôn vinh tổ tiên, bày tỏ lòng biết ơn và kính trọng đối với gia đình và tình thân. Nó cũng thường gắn liền với những hy vọng về may mắn, phồn thịnh và thành công trong năm mới.
Phong tục ngày Tết cổ truyền đặc trưng ta cần làm:
Phong tục ngày Tết mang rất nhiều nét đặc sắc, kết hợp giữa tâm linh, lịch sử, và văn hóa dân gian. Những phong tục này không chỉ là cách thể hiện lòng biết ơn đối với tổ tiên, mà còn là cơ hội để cả gia đình và cộng đồng kết nối và chia sẻ niềm vui trong dịp lễ quan trọng nhất của năm.
Dọn dẹp nhà cửa:
Dọn dẹp nhà cửa trước Tết có ý nghĩa loại bỏ tà khí, những điều xấu xa của năm cũ, và tạo sự mới mẻ cho năm mới. Việc làm sạch và dọn dẹp nhà cửa cũng là cách chuẩn bị cho năm mới, tạo điều kiện cho sự mới mẻ và tốt lành đến với gia đình.
Sau khi dọn dẹp, người Việt thường trang trí nhà cửa bằng cây cảnh, đèn lồng, tranh, và các vật trang trí khác để tạo không khí ấm cúng và truyền thống.
Cúng ông Táo (23 tháng Chạp):
Lễ cúng ông Táo thường diễn ra vào ngày 23 tháng Chạp âm lịch hằng năm. Theo quan niệm từ xa xưa mà ông ta truyền miệng, ông Táo ngoài việc là một vị thần cai quản, giám sát mọi hoạt động bếp núc trong gia đình của gia chủ thì Táo quân còn được xem là vị thần có thể giúp ngăn ma quỷ xâm phạm vào nhà, giữ cho gia đình được bình yên.
Đặc biệt, trong lễ cúng không thể thiếu loài cá chép. Người ta tuyên truyền rằng, loài cá chép ngày trước sống ở thiên đình, nhưng do phạm lỗi nên bị đày xuống trần gian tu hành. Đây là một trong những hoạt động truyền thống quan trọng để tôn vinh ông Táo, người được xem là thần linh mang lại tài lộc, may mắn và sự thịnh vượng.
Sau lễ cúng, ông Táo thường được rước ra khỏi nhà, thường được đặt trong một chậu nước, biểu tượng cho việc “về trời” để báo cáo.
Thờ cúng các vị thần linh và tổ tiên:
Trong ngày Tết (mùng 1 hoặc mùng 2 Tết), các gia đình thường tổ chức lễ cúng tổ tiên tại bàn thờ gia đình. Lễ cúng bao gồm việc đặt thêm nhiều loại thức ăn truyền thống như bánh chưng, bánh tét, hoa quả, rượu, và các vật phẩm khác. Bàn thờ tổ tiên thường được trang trí đẹp mắt với cây hoa, đèn dầu, và các vật trang trí khác để tạo không khí trang nghiêm và tôn kính.
Ngoài tổ tiên, có những lễ cúng riêng biệt cho thần linh và Đất Mẹ (thường được tưởng trưng bởi Đất và Nước) để bày tỏ lòng biết ơn và tôn kính với những lực lượng thiên nhiên và linh thiêng.
Lễ cúng không chỉ là dịp để nhắc nhở về quá khứ mà còn là cơ hội để cầu nguyện cho bình an, may mắn, và thịnh vượng cho gia đình trong năm mới.
Bữa tiệc tất niên:
Bữa tiệc tất niên thường diễn ra vào tối mùng 30 Tết, là dịp cuối cùng của năm cũ, trước khi bước sang năm mới. Trong bữa tiệc tất niên, gia đình thường sum họp đầy đủ thành viên. Đây là dịp quan trọng để mọi người chia sẻ niềm vui và tình cảm gia đình trước khi năm cũ kết thúc. Bữa tiệc thường đi kèm với việc thưởng thức rượu bia và các loại đồ uống khác. Người Việt thường chú trọng đến việc nâng chén rượu để chúc mừng và tạo nên không khí ấm cúng.
Bữa tiệc không chỉ là nơi để thưởng thức đặc sản và tận hưởng không khí vui tươi mà còn là dịp để gia đình và cộng đồng thể hiện lòng biết ơn, tôn kính tổ tiên, và chúc mừng năm mới.
Chúc Tết, mừng tuổi và lì xì là 1 trong những phong tục ngày Tết:
“Chúc Tết” là lời chúc mừng dùng để chúc nhau một năm mới an khang, thịnh vượng, và tràn đầy may mắn. Người Việt thường di chuyển từ nhà này đến nhà khác để chúc Tết trong những ngày đầu tiên của năm mới.
“Mừng Tuổi” là việc chúc mừng tuổi mới của người lớn, thường là của người già. Trong dịp Tết, trẻ em thường đến thăm ông bà, cha mẹ, hoặc các người lớn trong gia đình để tỏ lòng biết ơn và chúc mừng tuổi.
“Lì Xì” là hành động tặng tiền nhỏ (thường đặt trong phong bì đỏ) cho trẻ em hoặc những người chưa kết hôn. Hành động này tượng trưng cho sự chia sẻ may mắn, tài lộc từ người lớn đến người trẻ và mang lại sự hạnh phúc cho cả hai bên.
Phong bì đỏ được coi là biểu tượng của may mắn và tài lộc trong nền văn hóa Việt Nam. Người lớn thường đặt tiền vào phong bì đỏ trước khi tặng lì xì cho trẻ em.
Chưng mâm ngũ quả:
Đây là một hoạt động tâm linh có ý nghĩa tôn kính và mong ước về sức khỏe, tài lộc, và thịnh vượng cho gia đình.
Mâm ngũ quả thường bao gồm năm loại trái cây khác nhau, đại diện cho ngũ hành (mâm ngũ quả còn được gọi là mâm ngũ gia): quả cầu (Kim – vàng), dừa (Mộc – xanh), mâm xôi (Thổ – đen), mận (Hỏa – đỏ), và xoài (Thủy – trắng). Việc sắp xếp trái cây trên mâm thường được thực hiện một cách nghệ thuật, tạo nên một hình tròn hoặc hình vuông đẹp mắt. Mỗi loại trái cây đặt ở một vị trí cụ thể tượng trưng cho một ngũ hành.
Mâm ngũ quả không chỉ làm đẹp mà còn chứa đựng nhiều ý nghĩa tâm linh. Nó thể hiện lòng biết ơn đối với sự quan trọng của ngũ hành trong việc duy trì cân bằng và hòa hợp trong cuộc sống.
Trưng hoa ngày Tết rất được yêu thích:
Việc trưng hoa vào dịp Tết Nguyên Đán là một trong những phong tục phổ biến và được yêu thích tại nhiều quốc gia châu Á, bao gồm cả Việt Nam. Trưng hoa vào dịp Tết mang ý nghĩa tâm linh, tượng trưng cho sự mới mẻ, tươi mới, và may mắn. Các loại hoa thường được chọn có màu sắc tươi tắn và hương thơm dễ chịu.
Các loại hoa phổ biến trong dịp Tết bao gồm đào, hoa lan, hoa trạng nguyên cũng rất được ưa chuộng (đối với miền Bắc), hoa mai hoặc là hoa cúc vạn thọ, hoa mào gà (đối với miền Nam). Những loại hoa này thường được xem là biểu tượng của sự thịnh vượng và phồn thịnh. Người Việt thường trang trí nhà cửa bằng các cành hoa tươi để tạo không khí xuân tươi mới và tràn ngập niềm vui. Các bình hoa và kệ hoa cũng được sử dụng để làm đẹp không gian sống.
Đi lễ chùa hái lộc đầu xuân:
Việc đi lễ chùa và hái lộc đầu xuân thường mang ý nghĩa tâm linh, thể hiện lòng tôn kính, biết ơn, và cầu mong những điều tốt lành từ các vị thần linh. Hoạt động này thường được thực hiện trong những ngày đầu tiên của năm mới, thường là từ mùng 1 đến mùng 3 Tết.
Khi đến chùa, người ta thường cầu nguyện và cầu bình an cho gia đình và bản thân. Họ cũng mong muốn nhận được sự thịnh vượng, may mắn và thành công trong năm mới. Hái lộc là một phần quan trọng của lễ lên chùa. Lộc được xem là biểu tượng của sự tốt lành và may mắn. Những người đi lễ thường hái những cành lộc từ cây cỏ hoặc cây cỏ may mắn trong khuôn viên chùa.
Những phong tục này không chỉ mang ý nghĩa truyền thống mà còn là cơ hội để gia đình và cộng đồng thể hiện lòng đoàn kết, tri ân và mong ước cho một năm mới tràn đầy hạnh phúc và thành công.
Tham khảo và tổng hợp các thông tin từ các web khác nhau.
Thông tin liên hệ:
Trang chủ: https://gicungco.com.vn/
Facebook: https://www.facebook.com/gicungcophaikhong
Twitter: https://twitter.com/GCungco
Linkedin: https://www.linkedin.com/in/gi-cungco-48839723b/
Instagram: https://www.instagram.com/gicungco9981/
Pinterest: https://www.pinterest.com/gicungco318/
Instapaper: https://www.instapaper.com/p/GCungco
